Yeni Bir İnteraktif Form Olarak “Immersive Theatre”* İçeriği ve bu içeriği tanımlayan adı kesin sınırlarla çizil(e)memiş; fakat Batının bir süredir pratikte geliştirmeye devam ettiği bir biçim elbette ki ilgimizi çekecektir. Tiyatroda etkileşimin ve çoklu ortam kullanımının dramatik bir öyküyle harmanlanması; gerek sahne tekniği, gerekse de tiyatral bir form olarak üzerine konuşmayı zorunlu kılmaktadır. Bu yazıya […]
Tabuları Yıkan Bir Tiyatro: Tiyatro Pangar* Belirli bir akıma bağlı kalmadan, her türlü klasik ve çağdaş esere yer vererek kolektif bir sanat bilinci oluşturmak hedefiyle kurulan Tiyatro Pangar, Kozalar adlı oyunuyla büyük bir çıkış yakaladı. İlk turnesinden ödülle dönen Kozalar, abartılı kostümleri, absurd oyunculukları ve farklı mesajı ile izleyicileri etkileyerek, kısa sürede Tiyatro Pangar’a özel […]
Sınırsızlığın Kesiştiği Tabular: Marina Abramovic* Marina Abramovic, kırk yılı aşkın profesyonel sanat yaşamında gerçekleştirdiği performanslarla en çok ses getiren beden sanat (body art) akımının temsilcilerindendir. Fiziksel ve zihinsel potansiyellerini, sergilediği performanslarla sonuna kadar zorlayan performans sanatçısı, dünyanın çeşitli yerlerine yaptığı seyahatlerde enerji üzerine odaklı araştırma ve çalışmalar yapmıştır. Şüphe yok ki bu araştırma ve çalışmaların […]
Söyleşi: Gamze Süner Atay & Ayşıl Susuzlu* Ülkemizdeki sanat disiplinleri arasında, söylem açısından en tepkisel sanatçıları içinde barındırma açısından tiyatronun öne çıktığını görüyoruz. Baskıya ve yasaklara karşı da ilk tepki gösterenler arasında çoğunlukla tiyatro sanatçıları kendilerini belli ediyorlar. Buna karşın, özellikle son yıllarda, tiyatrocularımızın bu tavrı sanatsal olarak besleyecek şekilde ürünlere imza attıklarını söylemek zor. […]
Peki Ya Türkiye’de Aktivist Sanat* Aktivist medya ve aktivist sanat, insan vicdanının en büyük dostu olarak düşünülmelidir. Kimi zaman çeşitli baskılarla kararlar vermek zorunda kalan hükümetlere ve politikacılara dahi destek olabilir. Aslında acı söyleyen düşman değil dosttur. Toplumun vicdanı olan yazarlar, sanatçılar ve düşünürler vakitli olarak dikkate alındığında sorunların çözümüne yardımcı olur. Ülkemizdeki gibi ifade […]
Erkek Parkı* Türk Tiyatrosu, Tanzimat’tan bu yana, yüzünü doğuya çevirdiğinden daha çok çevirmiştir batıya. Çeviri oyunlar, uyarlamalar, ufak taklitçi yazım anlayışları derken, iletişim olanaklarının artmasıyla dünyayı da daha iyi takip edebilir olduk. Yabancı dil bilen tiyatrocuların ya da bilim insanlarının çevirileri, belli bir kültürün tiyatrosunun örneklerinin ülkemizde neredeyse batıyla eş zamanlı olarak sahnelerde yer bulabilmesine […]
Peter Ustinov, iki akademi ödülü kazanmış (Biri, ‘Topkapi’ filmi) bir aktör olmasının yanı sıra, yazar, tiyatro ve opera rejisörü, sahne tasarımcısı, köşe yazarı gibi pek çok karpuzu koltuğunun altına sığdırmış, UNICEF’in İyi Niyet Elçiliği de yapmış önemli bir sanat adamıydı. Kişisel olarak ‘Dört Albayın Aşkı’ ve ‘Romanoff ve Juliet’ oyunlarını çok sevdiğim Ustinov’un, 1966 […]
Sone Yazarı Olarak Shakespeare* Bir nazım şekli olan sone 13. Yüzyılda İtalya’da ortaya çıkmış, sonrasında Fransa ve İngiltere başta olmak üzere Avrupa’ya yayılmış ve tüm Avrupa edebiyatında yerini almıştır. Soneler 14 dizeden oluşur. İtalyan ve Fransız sonesi iki dörtlük ve iki üçlükten meydana gelir. İlk iki dörtlükte anlatılmak istenen konuya giriş yapılır bu dörtlükler son […]
Macbeth’in Minimalizmi* Ortalamacı popüler kültürün söyleminde sinema namına beliren en yaygın sözcük öbeği “spoiler vermek/vermemek” şeklinde öne çıkıyor. Kaba tabirle filmi izlemiş olanların henüz seyretmemiş olanlara, yapıtta olup bitenleri anlatıp tüm heyecanı ve merakı mahvetmesi olarak açıklayabileceğimiz bu klişe, söz konusu uyarlamalar olduğunda geçerliliğini yitiriyor. Özellikle Homeros ya da Shakespeare uyarlamaları bu anlamda evrensellikten ve […]
Söyleşi: Tamer Levent* Ölümünün 400’üncü ölüm yılında, tarihin tanık olduğu en önemli drama yazarlarından William Shakespeare, yalnız İngiliz edebiyatı uzmanlarını değil tüm dünyayı ilgilendiren bir tiyatro yazarıdır. Shakespeare’in önemi, gerçek anlamda evrensel bir dahi olmasından, onu her çağın kendi çağdaşı, her ülkenin kendi yurttaşı olarak benimsemesinden kaynaklanır. İşte bu yüzdendir ki, onun oyunları, nice başyapıtlar […]